CHSS Advice Line
No one should have to recover alone. We’re here to support you with our services, resources and health information.
Resources Hub
Download and order a range of resources to help you manage your condition.
Scotland’s Stories
Read the inspiring stories of the amazing people who are living life to the full with a long-term health condition.
Get free, confidential advice and support from our Advice Line practitioners. No question is too big or too small.
Advice Line
Every day people in Scotland are leaving hospital feeling scared and alone. But you can help us change this.
Fundraising Events
Join Scotland’s Fundraising Heroes by getting involved with one of our exciting events or challenges!
Visit our charity shops
Use our Store Finder to find your local shop or boutique and pop in to see us today.
You can make sure stroke survivors in Scotland like Tim get the support they need after returning home from hospital.
Donate
We are Scotland’s largest health charity working to help people with chest, heart and stroke conditions live life to the full.
Social Media – @chsscotland
Incredible impact
Find out about the incredible impact your support is having and the amazing things you’re helping to achieve.
Search our current job opportunities to find a new role that’s rewarding, exciting and allows you to make a real difference every day.
Work With Us
ਥਕੇਵਾਂ ਕਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
ਥਕੇਵਾਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਣਾਅ, ਡਰ, ਜਾਂ ਖਰਾਬ ਨੀਂਦ।
ਥਕੇਵੇਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਥਕਾਵਟ ਵਜੋਂ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀ ਇਹ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਥੱਕੇ ਹੋਏ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਥਕੇਵੇਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ:
ਥਕੇਵਾਂ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਥਕੇਵੇਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਥੱਕ ਜਾਣਾ ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਥਕੇਵਾਂ ਕੋਈ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਥਕੇਵੇਂ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ “ਆਲਸੀ” ਹੈ ਜਾਂ “ਸਖਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ”। ਥਕੇਵਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੁਆਰਾ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਥੱਕੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਉੱਪਰ ਮਾਪਣਯੋਗ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਥਕੇਵਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ – ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ, ਦਿਮਾਗ, ਨਸਾਂ, ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ – ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਥਕੇਵੇਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਹ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਡਾਕਟਰੀ ਘਟਨਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਟ੍ਰੋਕ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਹੋਏ ਥਕੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਡਾ ਥਕੇਵਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੂਰ ਨਾ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰਗਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਯੰਤ੍ਰਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਥਕੇਵੇਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਵੀ ਸੰਪੂਰਨ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਜੀਵਨ ਜੀਅ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਥਕੇਵਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਤਿਕਿਰਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਚੁਸਤ-ਫੁਰਤ ਹੋ, ਭਾਰੀ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਜਾਂ ਕੁਝ ਅਰਸੇ ਲਈ ਤਣਾਅ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੰਝ ਲੱਗੇ ਕਿ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲੱਛਣ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਹਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਸੀਮਤ ਊਰਜਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਵਰਤ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਥਕੇਵੇਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਪੱਧਰ ਹੋਰ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ “ਚਮਚਿਆਂ ਦੀ ਥਿਊਰੀ” – ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੇ “ਚਮਚਿਆਂ” ਦੀ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੰਖਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਦਿਨ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਹਰ ਗਤੀਵਿਧੀ ਤੁਹਾਡੀ ਕਲੈਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਚਮਚੇ ਲੈ ਲਵੇਗੀ। ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਚਮਚੇ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤੁਸੀਂ ਅੱਗੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੋਗੇ। ਥਕੇਵੇਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਇਹ “ਚਮਚੇ” ਹੋਰ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ – ਅਤੇ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜੇ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਕਿ ਕੁਝ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ “ਚਮਚੇ” ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੁੰਦੇ।
ਥਕੇਵੇਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ “ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਸੁਸਤੀ” ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਥਕੇਵੇਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਹਲਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਠੀਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋ। “ਜੋਸ਼” ਦਾ ਇਹ ਸਮਾਂ ਅਕਸਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜੋਂ ਵੱਧ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਲੁਭਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਥੱਕੇ ਹੋਏ ਹੋਣ ਦੌਰਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਲੱਛਣ ਭੜਕ ਉਠਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ “ਸੁਸਤੀ” ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਦਿਨਾਂ ਜਾਂ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤਕ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ।
“ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਸੁਸਤੀ” ਦਾ ਇਹ ਪੈਟਰਨ ਇੱਕ ਦੁਸ਼ਟ ਗੇੜ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਲੋਕ “ਸੁਸਤੀ” ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਨਿਰਾਸ਼ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਉਹਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਦੋਂ ਉਹ ਚੰਗੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਮਨ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਥਕੇਵੇਂ ਵਿੱਚ “ਜ਼ੋਰ-ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ” ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਸੋਚਣ ਵਿੱਚ ਇਹ ਭਰਮਾਉਣ ਵਾਲਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਬਸ ਸਖਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਲਓ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਥਕੇਵੇਂ ਉੱਪਰ ਕਾਬੂ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ – ਪਰ ਥਕੇਵਾਂ ਇੱਕ ਅਸਲ ਡਾਕਟਰੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਹੋਰ ਵਿਗੜੇਗਾ।
ਥਕੇਵੇਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਰੋਜ਼ਮਰ੍ਹਾ ਦੀ ਰੁਟੀਨ ਅਤੇ ਆਦਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਰਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਕੇ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ – ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਥਕੇਵਾਂ ਹਾਰਟ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਿੱਧਾ ਹਾਰਟ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਥਕੇਵੇਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਡਾਕਟਰ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਤੁਹਾਡੀ ਨੀਂਦ ‘ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਹ ਕਿ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾ ਸੌਂ ਸਕਣ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹਨ, ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸੌਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਲਈ ਮੇਲਾਟੋਨਿਨ ਵਰਗੀ ਦਵਾਈ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਸਪਲੀਮੈਂਟਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਫ਼ਾਰਮੇਸੀ ਜਾਂ ਕੈਮਿਸਟਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹੋ – ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਥਕੇਵੇਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਤਰੀਕਾ ਅਰਾਮ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਤ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਤ ਕਰਕੇ, ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਕੇ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਥੇਰਾ ਅਰਾਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਥਕੇਵੇਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਗੰਭੀਰ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ “ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਸੁਸਤੀ” ਦੇ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਫਸਣ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
“ਤਰਤੀਬਵਾਰ ਵਧੀ ਹੋਈ ਕਸਰਤ” – ਸਹਿਜੇ-ਸਹਿਜੇ ਵਧਾਈਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਰੁਟੀਨ – ਥਕੇਵੇਂ ਦੇ ਕੁਝ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਥਕੇਵਿਆਂ ਵਿੱਚ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤਰਤੀਬਵਾਰ ਵਧੀ ਹੋਈ ਕਸਰਤ ਥਕੇਵੇਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਬਦਤਰ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਥਕੇਵਾਂ ਲੰਬੇ ਕੋਵਿਡ ਜਾਂ ਵਾਇਰਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਥਿਤੀ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਸਰਤ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਥਕੇਵਾਂ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਰੁਕ ਜਾਓ।
ਆਪਣੇ ਥਕੇਵੇਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਪੱਕਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਢੁਕਵਾਂ ਅਰਾਮ ਮਿਲੇ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸਿਰਫ਼ ਸੌਣਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਰੋਜ਼, ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਖੁਦ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਂ ਰੱਖੋ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਸੌਂ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹੋ ਜੋ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਸਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਮੂਡ (ਮਨੋਦਸ਼ਾ) ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਊਰਜਾ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਆਮ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਵੀ ਵੱਡਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਕੀ ਉਹ “ਅਰਾਮ” ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਹ ਪੁੱਛਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਬਗੈਰ ਥੱਕੇ ਅਣਮਿੱਥੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਥਕੇਵੇਂ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਅਰਾਮ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹੋ – ਜਿਵੇਂ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਟੀਵੀ ਦੇਖਣਾ, ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨਾ – ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਰਾਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ।
ਅਰਾਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਆਮ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
ਥਕੇਵੇਂ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਉਹ ਹੈ “ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਸੁਸਤੀ” ਦੇ ਪੈਟਰਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਊਰਜਾ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨਾ।
ਇਸ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਪਹਿਲੂ ਇਹ ਹਨ:
ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਧਾਰ ਲੱਭਣਾ
ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕੋਈ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਜਾਂ ਵੱਧ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਗਤੀਵਿਧੀ (ਤੁਸੀਂ ਗਤੀਵਿਧੀ ਡਾਇਰੀ ਜਾਂ ਸਮਾਰਟ ਵਾਚ ਵਰਗੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ) ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਕੇ ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਲੱਛਣ ਕਿਤੇ ਵਿਗੜਦੇ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਆਪਣੇ ਲਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਧਾਰ ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਹੋ ।
ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਮੋਟੇ ਜਿਹੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਬੇਸਲਾਈਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚਾਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਤੁਸੀਂ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਵਿਗੜੇ ਬਗੈਰ ਸੱਤ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕੁਝ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਅਸਲੀਅਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ – ਚੰਗਾ ਇਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਿੰਨਾ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਉਸ ਤੋਂ ਅੱਧਾ ਹੀ ਮੰਨੋ। ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ, ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਛਣ ਵਿਗੜਦੇ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਧਾਰ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਜਦੋਂ ਤਕ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਵਿਗੜੇ ਬਗੈਰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਅਜ਼ਮਾ ਕੇ ਨਾ ਦੇਖ ਲਿਆ ਹੋਵੇ।
ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਨਾ
ਆਪਣੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਇਹ ਪੱਕਾ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕੀ ਕਰਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਉਸ ਸਭ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਨਾਲ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਮੀਅਤ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਤਰਤੀਬ ਦਿਓ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸੋਚੋ ਕਿ ਹਰ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਊਰਜਾ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਛੱਡਣੀਆਂ ਪੈਣਗੀਆਂ। ਤਰਜੀਹ ਕਿਵੇਂ ਦੇਣੀ ਹੈ ਇਹ ਸਿੱਖਣਾ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਅਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਿਰਫ਼ ਕੰਮ ਅਤੇ ਨਿਤ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇਣਾ ਲੁਭਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਕਰੋ ਜਿਸ ਦਾ ਤੁਸੀਂ ਅਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹੋ।
ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਊਰਜਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ‘ਤੇ ਹੀ ਖਰਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਜਿਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਖਤ ਸੋਚਣ, ਜਾਂ ਫ਼ੋਕਸ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਜਾਂ ਜਿਸ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਬਲ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਉਸ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਖਰਚ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਆਪਣੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਆਪ ਬਣਾਉਣਾ
ਇੱਕ ਹੋਰ ਲਾਹੇਵੰਦ ਕੰਮ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਵਾਜਬ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਥਿਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੇ ਹੋ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਅਰਾਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਰਿਕਵਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਘੰਟਿਆਂ ਜਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤੋੜਨਾ। ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਦਿਨ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਹੀ ਰੱਖੋ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੁਝੇਵੇਂ ਭਰੇ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਮਿਹਨਤ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਤੁਲਨ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ – ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਾ ਡੈਸਕ ਦਾ ਕੰਮ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਰੋਜ਼ਮਰ੍ਹਾ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੋ, ਨਾ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਕੰਮ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਦਿਨਾਂ ‘ਤੇ।
ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ, ਥਕੇਵੇਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਫੁੱਟ ਪੈਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਹਨ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਥਕੇਵੇਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਮਦਦ ਲਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
This page was last updated on November 29, 2023 and is under regular review. If you feel anything is missing or incorrect, please contact health.information@chss.org.uk to provide feedback.